تلاوت تصویری
ترجمه صوتی نمایشی
"برگرفته از نرم افزار فاخر طنین وحی تولید مرکز تحقیقات رایانه‌ای حوزه علمیه اصفهان"
تفسیر مختصر آیات صفحه ۳۳۸ قرآن کریم
(آیه ۴۷)- در این آیه چهره دیگرى از جهالت و بىخبرى کور دلان بىایمان را ترسیم کرده، مىگوید: «آنها با عجله از تو تقاضاى عذاب مىکنند» و مىگویند: اگر راست مىگویى پس چرا مجازات الهى دامان ما را نمىگیرد؟ (وَ یَسْتَعْجِلُونَکَ بِالْعَذابِ).
در پاسخ به آنها بگو: زیاد عجله نکنید: «خداوند هرگز از وعده خود تخلف نخواهد کرد»! (وَ لَنْ یُخْلِفَ اللَّهُ وَعْدَهُ).
براى او یک ساعت و یک روز و یک سال فرق نمىکند: «چرا که یک روز در نزد پروردگار تو همانند هزار سال از سالهایى است که شما مىشمرید» (وَ إِنَّ یَوْماً عِنْدَ رَبِّکَ کَأَلْفِ سَنَةٍ مِمَّا تَعُدُّونَ).
(آیه ۴۸)- در این آیه بار دیگر روى همان مسألهاى که در چند آیه قبل تکیه شده بود تأکید مىکند و به کافران لجوج این چنین هشدار مىدهد: «چه بسیار شهرها و آبادیها که به آنها مهلت دادم در حالى که ستمگر بودند (مهلت دادم تا این که بیدار شوند و هنگامى که بیدار نشدند باز هم مهلت دادم تا در ناز و نعمت فرو روند) اما ناگهان آنها را زیر ضربات مجازات گرفتم» (وَ کَأَیِّنْ مِنْ قَرْیَةٍ أَمْلَیْتُ لَها وَ هِیَ ظالِمَةٌ ثُمَّ أَخَذْتُها). آنها نیز مثل شما از دیر شدن عذاب، شکایت داشتند و مسخره مىکردند و آن را دلیل بر بطلان وعده پیامبران مىگرفتند.
آرى! «همه به سوى من باز مىگردند» (وَ إِلَیَّ الْمَصِیرُ) و تمام خطوط به خدا منتهى مىشود و همه این اموال و ثروتها مىماند و وارث همه اوست.
(آیه ۴۹)- از آنجا که در آیات گذشته سخن از تعجیل کافران در عذاب الهى بود و این مسألهاى است که تنها به مشیت ذات پاک خداوند مربوط مىشود و حتى پیغمبر صلّى اللّه علیه و آله را در آن اختیارى نیست، این آیه خطاب به پیامبر چنین مىگوید: «بگو: اى مردم! من تنها براى شما انذار کننده آشکارى هستم» (قُلْ یا أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّما أَنَا لَکُمْ نَذِیرٌ مُبِینٌ).
(آیه ۵۰)- این آیه و آیه بعد چهرهاى از مسأله بشارت و چهرهاى از انذار را ترسیم مىکند و از آنجا که همواره رحمت واسعه خدا بر عذاب و کیفرش پیشى دارد نخست از بشارت، سخن مىگوید: «پس کسانى که ایمان آوردند و عمل صالح انجام دادند آمرزش خدا و روزى پر ارزشى در انتظار آنهاست» (فَالَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَ رِزْقٌ کَرِیمٌ).
نخست با آب آمرزش و مغفرت الهى شستشو داده و پاک مىشوند، خاطرى آسوده و وجدانى آرام از این ناحیه پیدا مىکنند. سپس مشمول انواع الطاف و نعمتهاى ارزشمند او مىگردند.
«رِزْقٌ کَرِیمٌ» مفهوم وسیعى دارد که تمام نعمتهاى گرانبهاى معنوى و مادى را شامل مىشود.
(آیه ۵۱)- و در این آیه اضافه مىکند: آنها که در (محو) آیات ما تلاش کردند، و چنین مىپنداشتند که مىتوانند بر اراده حتمى ما غالب شوند، اصحاب دوزخند» (وَ الَّذِینَ سَعَوْا فِی آیاتِنا مُعاجِزِینَ أُولئِکَ أَصْحابُ الْجَحِیمِ).
(آیه ۵۲)- وسوسههاى شیاطین در تلاشهاى انبیا: از آنجا که در آیات گذشته سخن از تلاش و کوشش مشرکان و کافران براى محو آیین الهى و استهزاء و سخریه آنها نسبت به آن در میان بود، در اینجا هشدار مىدهد که این توطئههاى مخالفان برنامه تازهاى نیست، همیشه این القائات شیطانى در برابر انبیاء بوده و هست.
نخست چنین مىگوید: «و ما هیچ رسول و پیامبرى را پیش از تو نفرستادیم مگر این که هر گاه آرزو مىکرد (و طرحى براى پیشبرد اهداف الهى خود مىکشید) شیطان، القائاتى در آن طرح مىکرد» (وَ ما أَرْسَلْنا مِنْ قَبْلِکَ مِنْ رَسُولٍ وَ لا نَبِیٍّ إِلَّا إِذا تَمَنَّى أَلْقَى الشَّیْطانُ فِی أُمْنِیَّتِهِ).
اما خداوند پیامبر خود را در برابر هجوم این القائات شیطانى تنها نمىگذاشت «پس خداوند القائات شیطان را از میان مىبرد، سپس آیات خود را استحکام مىبخشید» (فَیَنْسَخُ اللَّهُ ما یُلْقِی الشَّیْطانُ ثُمَّ یُحْکِمُ اللَّهُ آیاتِهِ).
و این کار براى خدا آسان است چرا که «خداوند دانا و حکیم مىباشد» (وَ اللَّهُ عَلِیمٌ حَکِیمٌ). و از همه این توطئهها و نقشههاى شوم با خبر است و طرز خنثى کردن آنها را به خوبى مىداند.
(آیه ۵۳)- ولى همواره این توطئههاى شیطانى مخالفان، میدان آزمایشى براى آگاهان و مؤمنان و کافران تشکیل مىداد، لذا در این آیه اضافه مىکند: این ماجراها «براى این بود که خداوند القاى شیطان را آزمونى براى آنها که در قلبشان بیمارى است و آنها که سنگدلند قرار دهد» (لِیَجْعَلَ ما یُلْقِی الشَّیْطانُ فِتْنَةً لِلَّذِینَ فِی قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ وَ الْقاسِیَةِ قُلُوبُهُمْ).
«و ظالمان (بیدادگر) در عداوت و مخالفت شدیدى دور از حق قرار گرفتهاند» (وَ إِنَّ الظَّالِمِینَ لَفِی شِقاقٍ بَعِیدٍ).
(آیه ۵۴)- و نیز «هدف از این ماجرا این بود آنها که عالمند و آگاه (حق را از باطل تشخیص دهند، و برنامههاى الهى را از القائات شیطانى جدا سازند و در مقایسه با یکدیگر) بدانند که آیین خدا حق است، و از سوى پروردگار تو است، در نتیجه به آن ایمان آورند و دلهایشان در برابر آن خاضع گردد» (وَ لِیَعْلَمَ الَّذِینَ أُوتُوا الْعِلْمَ أَنَّهُ الْحَقُّ مِنْ رَبِّکَ فَیُؤْمِنُوا بِهِ فَتُخْبِتَ لَهُ قُلُوبُهُمْ).
البته خدا این مؤمنان آگاه و حق طلب را در این مسیر پر خطر تنها نمىگذارد، بلکه «خداوند افرادى را که ایمان آوردند به سوى صراط مستقیم هدایت مىکند» (وَ إِنَّ اللَّهَ لَهادِ الَّذِینَ آمَنُوا إِلى صِراطٍ مُسْتَقِیمٍ).
(آیه ۵۵)- در تعقیب آیات گذشته که از تلاش و کوشش مخالفان براى محو آیات الهى سخن مىگفت در اینجا اشاره به ادامه این تلاشها از ناحیه افراد متعصب و سر سخت مىکند.
نخست مىگوید: «کافران همواره در باره قرآن (و آیین توحیدى تو) در شک هستند، تا آن که روز قیامت بطور ناگهانى فرا رسد، یا عذاب روز عقیم [- روزى که قادر به جبران گذشته نیستند] به سراغشان آید» (وَ لا یَزالُ الَّذِینَ کَفَرُوا فِی مِرْیَةٍ مِنْهُ حَتَّى تَأْتِیَهُمُ السَّاعَةُ بَغْتَةً أَوْ یَأْتِیَهُمْ عَذابُ یَوْمٍ عَقِیمٍ).
بدیهى است منظور از «کافران» در اینجا همه آنها نیستند چرا که بسیارى در ادامه راه بیدار شدند و به پیامبر صلّى اللّه علیه و آله و صفوف پیوستند، منظور سران آنها و افراد لجوج و فوقالعاده متعصب و کینهتوزند که هرگز ایمان نیاوردند
منبع: برگزیده تفسیر نمونه
