درس شماره: ۳۰
عنوان: ترفندهای یهود
وَلَا تُؤْمِنُوا إِلَّا لِمَنْ تَبِعَ دِینَکُمْ قُلْ إِنَّ الْهُدَى هُدَى اللَّهِ أَنْ یُؤْتَى أَحَدٌ مِثْلَ مَا أُوتِیتُمْ أَوْ یُحَاجُّوکُمْ عِنْدَ رَبِّکُمْ قُلْ إِنَّ الْفَضْلَ بِیَدِ اللَّهِ یُؤْتِیهِ مَنْ یَشَاءُ وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِیمٌ
سوره آل عمران،آیه ۷۳
[بزرگان یهود، برای جلوگیری از گرایش یهود به اسلام به آنان می گفتند:] جز به کسی که آیین شما را پیروی کند، ایمان نیاورید (زیرا دین حق منحصر به ماست. ای پیامبر به آنان) بگو: راه سعادت راهی است که خدا بنماید [و مانعی ندارد] که به امتی دیگر نیز همانند آنچه [از کتاب و شریعت] به شما داده شده، داده شود، تا در نزد پروردگار با شما احتجاج کنند؛ (همچنین ای پیامبر، به آنان) بگو: فضل و رحمت به دست خداست؛ او به هر که بخواهد عطا می کند و خداوند دارای رحمت وسیع و علم بی انتهاست.
🖋مقدمه
یکی از آفت‌های دینداری، تعصب و خود برتر بینی است که در اقوام و ملل مختلف به شکلهای متفاوت مشاهده می شود. در این میان، قوم یهود از دیرباز به این آفت مبتلا شده اند و هنوز هم به خاطر همین آفت، خود را برتر دانسته و دیگران را زیردست و مطیع خود می خواهند و اکر کسی تن به این کار ندهد، او را نابود می کنند. وجود غده سرطانی "اسرائیل" و جنگهای ویرانگرش، حاکی از این معضل و آفت در قوم یهود است. آیه مورد نظر به این مطلب در زمان پیامبر(ص) اشاره می نماید.
امروزه نیز به خوبی مشهود است که آن ویژگی در وجود یهودیان نهادینه شده است.
📋واژه ها
لاتؤمنوا: ایمان نیاورید (فعل مضارع مجزوم به لا ناهیه از ماده أمن)
تبع: پیروی کرد (فعل ماضی از ماده تبع
اوتیتم: به شما داده شده (فعل ماضی از ماده اتی، باب افعال)
یحاجّوا: مجادله می کنند، استدلال می آورند (فعل مضارع از ماده حج، باب مفاعله)
فضل: احسان، رحمت
📌نکات تفسیری
۱- بی اعتمادی به دیگران
بزرگان یهود برای جلوگیری از گرایش یهودیان به اسلام شیوه های مختلفی را به کار می گرفتند؛ از جمله اینکه خود را قوم برتر دانسته و به پیروان خود می گفتند: به هیچ کس اعتماد نکنید، ممگر اینکه تابع دین ما باشد. زیرا دیگران این قابلیت را ندارند که قوم یهود به آنها اعتماد نماید. فقط قوم یهود هدایت شده اند و در صراط حق قرار دارند و خداوند این ویژگی را مختص یهودیان قرار داده است.
۲- هدایت الهی
بزرگان یهود که با خودبرتر بینی ، برای متزلزل ساخت مسلمانان و عدم اقبال یهودیان به اسلام تلاش می کردند، با پاسخ محکم و دندان شکن خداوند مواجه شدند که ای پیامبر ما! به مردم بگو: اولا، هدایت از ناحیه خداست "قل ان الهدی هدی الله" و در انحصار نژاد و قوم خاصی نیست و هیچ لزومی ندارد که پیامبر(ص) تنها از قوم یهود باشد. ثانیا، آنها که مشمول هدایت شده اند با این توطئه ها متزلزل نخواهند شد. (تفسیر نمونه، ج۲،ص۶۱۶)
۳- انکار حقایق
یکی دیگر از روشهای پیشگیری یهودیان از گرایش به اسلام، انکار حقایق تورات و کتابهای پیشینیان بود؛ به ویژه اخباری که به ظهور پیامبر خاتم(ص) و داشتن کتاب و تغییر قبله و ... مربوط بود. از این رو ، بزرگان یهود به پیروانشان می گفتند: هرگز باور نکنید به کسی همانند شما (کتاب آسمانی) داده شود. (بلکه نبوت مخصوص شماست) همچنین تصور نکنید آنها می توانند در پیشگاه پروردگارتان با شما بحث و گفتگو کنند.(همان)
آنها با این کارها خواستند به جهانیان بقبولانند که کتاب تنها بر آنها نازل می شود، و آن برای آنها حقی است که از خدا طلبکار بوده و خدا نیز به آنها داده است.
۴- نفی انحصار طلبی
خداوند برای تقویت قلبهای مسلمانان و تزلزل فکری یهودیان چنین می فرماید: ای پیامبر ما! به مردم بگو که مواهب الهی اعم از مقام والای نبوت و همچنین موهبت عقل و منطق و افتخارات دیگر، همه از ناحیه او است و به هر کس که سزاوار باشد می بخشد. هیچ کس عهد و پیمانی از خدا نگرفته و هیچ کس قرابت و خویشاوندی با او ندارد و هرگز مواهب خویش را در انحصار گروهی قرار نداده است. (تفسیر نمونه، ج۲،ص۶۱۷)
۵- هشدار جدی
بعضی از یهودیان متعصب و کوردل از دیرباز در فکر توطئه برای متزلزل ساختن مسلمانان بوده و هستند و هر روز با شگرد خاصی به این مهم می پردازند تا به خواسته های خویش برسند.
امروزه نیز با همان طرح ها، ولی به شکلهای گوناگون، در حال کار و فعالیت هستند. از وسایل تبلیغاتی مجهز و نیرومند بهره می گیرند تا پایه های عقاید اسلامی را در افکار مسلمانان به ویژه نسل جوان سست کنند و در این راه از هر وسیله ای و از هر کسی، در قالب دانشمند، خاورشناس، مورخ، عالم، روزنامه نگار و بازیگر سینما استفاده می کنند.
این آیه که بخشی از معجزه پیامبر اکرم(ص) است، بار دیگر این مهم را به همه مسلمانان گوشزد می کند که به هوش باشید که دشمنان اسلام برای شما نقشه ها کشیده اند و در پی نابودی اسلام و متزلزل کردن عقاید شما می باشند.
📢پیام‌ها
۱- دشمنان اسلام در توطئه های خود، به پنهان کاری سفارش می کنند و به غیر خدا نیز اعتماد ندارند.
۲- نهی علمای یهود، پیروان خود را از گرایش به غیر هم‌کیش خود، بیانگر نگرانی آنان، از گرایش پیروانشان به اسلام است. (تفسیر راهنما، ج۲،ص۴۹۴)
۳- الطاف پروردگار در انحصار گروه خاصی نیست. (تفسیر نور، ج۲،ص۹۰)
🗄منبع: تفسیر همراه
