تلاوت تصویری
ترجمه صوتی نمایشی
"برگرفته از نرم افزار فاخر طنین وحی تولید مرکز خدمات رایانه‌ای حوزه علمیه اصفهان"
تفسیر مختصر آیات ۱۵ تا ۱۹ سوره نساء (صفحه ۸۰)
(آیه ۱۵)- این آیه اشاره به مجازات زنان شوهردارى است که آلوده «فحشاء» مى شوند، نخست مى فرماید: «و کسانى از زنان (همسران) شما که مرتکب زنا شوند چهار نفر از مسلمانان را به عنوان شاهد بر آنها بطلبید»
سپس مى فرماید: «اگر این چهار نفر به موضوع (زنا) گواهى دادند، آنها را در خانه هاى (خود) محبوس سازید، تا مرگ آن ها فرا رسد»
بنابراین، مجازات عمل منافى عفت براى زنان شوهردار در این آیه «حبس ابد» تعیین شده است.
ولى بلافاصله مى گوید: «و یا این که خداوند راهى براى آن ها قرار بدهد»
از تعبیر فوق استفاده مى شود که این حکم، یک حکم موقت بوده است.
(آیه ۱۶)- در این آیه حکم زنا و عمل منافى عفت «غیر محصنه» را بیان مى کند، و مى فرماید: «مرد و زنى که (همسر ندارند و) اقدام به ارتکاب این عمل زشت مى کنند، آنها را آزار (و مجازات) کنید».
مجازات مذکور در این آیه یک مجازات کلى است، و آیه ۲ سوره نور که حدّ زنا را یکصد تازیانه براى هر یک از طرفین بیان کرده مى تواند، تفسیر و توضیحى براى این آیه بوده باشد.
در پایان آیه اشاره به مسأله توبه و عفو و بخشش از این گونه گناهکاران کرده، و مى فرماید: «اگر آنها به راستى توبه کنند و خود را اصلاح نمایند و به جبران گذشته بپردازند، از مجازات آنها صرف نظر کنید، زیرا خداوند توبه پذیر و مهربان است».
از این حکم ضمنا استفاده مى شود که هرگز نباید افرادى را که توبه کرده اند در برابر گناهان سابق مورد ملامت قرار داد.
(آیه ۱۷)- در آیه قبل مسأله سقوط حد و مجازات مرتکبین اعمال منافى عفت در پرتو توبه صریحا بیان شد، در این آیه پاره اى از شرایط آن را بیان مى کند و مى فرماید: «پذیرش توبه از سوى خدا تنها براى کسانى است که کار بدى (گناهى) را از روى جهالت انجام مى دهند».
منظور از «جهالت» در آیه فوق طغیان غرایز و تسلط هوس هاى سرکش و چیره شدن آنها بر نیروى عقل و ایمان است، و در این حالت، علم و دانش انسان به گناه گر چه از بین نمى رود اما تحت تأثیر آن غرایز سرکش قرار گرفته و عملا بى اثر مى گردد، و هنگامى که علم اثر خود را از دست داد، عملا با جهل و نادانى برابر خواهد بود.
در جمله بعد قرآن به یکى دیگر از شرایط توبه اشاره کرده، مى فرماید: «سپس به زودى توبه مى کنند».
یعنى، به زودى از کار خود پشیمان شوند و به سوى خدا باز گردند، زیرا توبه کامل آن است که آثار و رسوبات گناه را بطور کلى از روح و جان انسان بشوید.
پس از ذکر شرایط توبه در پایان آیه مى فرماید: «خداوند توبه چنین اشخاصى را مى پذیرد و خداوند دانا و حکیم است».
(آیه ۱۸)- در این آیه اشاره به کسانى که توبه آنها پذیرفته نمى شود نموده، مى فرماید: «کسانى که در آستانه مرگ قرار مى گیرند و مى گویند اکنون از گناه خود توبه کردیم توبه آنان پذیرفته نخواهد شد».
دسته دوم، از کسانى که توبه آنها پذیرفته نمى شود آنها هستند که در حال کفر از جهان مى روند، در آیه مورد بحث در باره آنها چنین مى فرماید: «و آنها که در حال کفر مى میرند توبه براى آنها نیست».
در حقیقت آیه مى گوید: کسانى که از گناهان خود در حال صحت و سلامت و ایمان توبه کرده اند ولى در حال مرگ با ایمان از دنیا نرفتند، توبه هاى گذشته آنها نیز بى اثر است.
در پایان آیه مى فرماید: «اینها (هر دو دسته) کسانى هستند که عذاب دردناکى براى آنان مهیا کرده ایم».
(آیه ۱۹)- شأن نزول:
از امام باقر علیه السّلام نقل شده که: این آیه در باره کسانى نازل گردیده که همسران خود را بدون این که همچون یک همسر با آنها رفتار کنند، نگه مى داشتند، به انتظار این که آنها بمیرند، و اموالشان را تملک کنند.
تفسیر:
باز هم دفاع از حقوق زنان
در این آیه به دو عادت ناپسند دوران جاهلیت اشاره گردیده و به مؤمنان هشدار داده شده که آلوده آنها نشوند.
۱. آیه مى گوید: «اى افراد با ایمان! براى شما حلال نیست که از زنان از روى اکراه (و ایجاد ناراحتى براى آنها) ارث ببرید».
۲. یکى دیگر از عادات نکوهیده آنها این بود که زنان را با وسایل گوناگون، تحت فشار مى گذاشتند تا مهر خود را ببخشند و طلاق گیرند، آیه مورد بحث این کار را ممنوع ساخته، مى فرماید: «آنها را تحت فشار قرار ندهید به خاطر این که قسمتى از آنچه را به آنها داده اید (از مهر) تملک کنید».
ولى این حکم، استثنایى دارد که در جمله بعد به آن اشاره شده و آن این است که اگر آنها مرتکب عمل زشت گردند شوهران مى توانند آنها را تحت فشار قرار دهند، تا مهر خود را حلال کرده و طلاق بگیرند. همان طور که آیه مى گوید: «مگر این که عمل زشت آشکارى انجام دهند».
منظور از (عمل زشت آشکار) در آیه فوق هر گونه مخالفت شدید زن و نافرمانى و ناسازگارى او را شامل مى شود.
سپس دستور معاشرت شایسته و رفتار انسانى مناسب با زنان را صادر مى کند، مى فرماید: و با آنها بطور شایسته معاشرت کنید».
و به دنبال آن اضافه مى کند، حتى «اگر به جهانى از همسران خود رضایت کامل نداشته باشید و بر اثر امورى آنها در نظر شما ناخوشایند باشند (فورا تصمیم به جدایى نگیرید و تا آنجا که قدرت دارید مدارا کنید، زیرا ممکن است شما در تشخیص خود گرفتار اشتباه شده باشید) و اى بسا آنچه را نمى پسندید خداوند در آن خیر و برکت و سود فراوانى قرار داده باشد».
منبع: برگزیده تفسیر نمونه
