وَقَالَ عیه السلام لَمّا بَلَغَهُ إغارَةُ أصْحابِ مُعاوِیَةَ عَلَى الاْنْبارِ، فَخَرَجَ بِنَفْسِهِ ماشِیاً حَتّى أَتَى النُّخَیْلَةَ فَأدْرَکَهُ النّاسُ، وَقالُوا: یا أَمیرَالْمُؤمِنینَ نَحْنُ نَکْفیکَهُمْ، مَا تَکْفُونَنی أَنْفُسَکُمْ، فَکَیْفَ تَکْفُونَنی غَیْرَکُمْ؟ إِنْ کَانَتِ الرَّعَایَا قَبْلی لَتَشْکُو حَیْفَ رُعَاتِهَا، وَإِنَّنی الْیَوْمَ لاََشْکُو حَیْفَ رَعِیَّتی کَأَنَّنی الْمَقُودُ وَهُمُ القَادَةُ، أَو الْمَوْزُوعُ وَهُمُ الْوَزَعَةُ! قال الرضی:(فَلَمّا قالَ علیه السلام هذَا الْقَوْلَ، فی کَلامٍ طَویلٍ قَدْ ذَکَرْنا مُختارَهُ فِی جُمْلَةِ الْخُطَبِ، تَقَدَّمَ إِلَیْهِ رَجُلانِ مِنْ أصْحابِهِ فَقالَ أَحَدَهُما: إنّی لا أمْلِکُ إلّا نَفْسی وَأخی فَمُرْ بِأَمْرِکَ یا أمِیرَالْمُؤمِنینَ نُنْقَدْ لَهُ، فَقالَ علیه السلام: وَأَیْنَ تَقَعَانِ مِمَّا أُرِیدُ؟).
این سخن را هنگامى امام علیه السلام بیان فرمود که خبر حمله اصحاب معاویه به انبار (یکى از شهرهاى شمالى عراق) و غارت کردن آنجا را شنید. امام علیه السلام شخصآ پیاده به طرف نخیله (منزلگاهى نزدیک کوفه که محل اجتماع لشکر بود) حرکت کرد. مردم خود را به امام علیه السلام رساندند و عرض کردند: اى امیرمؤمنان ما از عهده آنان برمى آییم (و آنها را سر جاى خود مى نشانیم). امام علیه السلام فرمود : شما از عهده مشکلات خود برنمى آیید چگونه مى توانید مشکل دیگران را از من دفع کنید. رعایاى پیش از من از ستم فرمانروایانشان شکایت داشتند؛ اما من امروز از ستم رعیتم شکایت دارم. گویى من پیروم و آنها پیشوا و من محکومم وآنها حاکم. مرحوم سیّد رضى در اینجا مى افزاید: «هنگامى که امام علیه السلام این سخن را در ضمن یک گفتار طولانى ـ که قسمت برگزیدهاى از آن ضمن خطبه ها گذشت ـ بیان کرد، دو نفر از یارانش جلو آمدند. یکى از آنها عرض کرد: من جز اختیار خودم وبرادرم را ندارم. امر فرما تا اطاعت کنیم. امام علیه السلام فرمود: شما دو نفر در برابر آنچه من مى خواهم (که بسیج یک سپاه است)، چه کارى مى توانید انجام دهید؟
